Την Τρίτη 14 Ιουλίου, η ελληνική μουσική και το Δημοτικό Ωδείο Άργους έχασαν, εντελώς ξαφνικά, έναν εξαιρετικό συνθέτη, καθώς και θεωρητικό της μουσικής, κορυφαίο Καθηγητή μας. Ο Δημήτρης Λιωνής μας άφησε εντελώς αναπάντεχα στα εξηνταπέντε του χρόνια. Σοφός, εμπνευσμένος, παντοτινά νέος και φίλος όλων, ένα από τα σημαντικότερα και πιο αγαπητά πρόσωπα της ελληνικής μουσικής.
Δεν υπάρχουν πραγματικά λόγια τη στιγμή αυτή για την πιο βαθιά θλίψη όλων μας και για τη σημασία της απώλειας. Και αυτά που λέγονται και συζητούνται τώρα μεταξύ όλων για τον Δημήτρη δεν οφείλονται καθόλου στο ξαφνικό σοκ, ούτε στην αναπόφευκτη συγκίνηση – αντικατοπτρίζουν, χωρίς την παραμικρή υπερβολή ή υποκειμενική αφετηρία, τον θαυμασμό και την αγάπη όλων παντού για ένα μοναδικό μουσικό και αγαπημένο φίλο.
Ο Δημήτρης Λιωνής υπήρξε θαυμάσιος συνθέτης. Το έργο του διακρίνει η υψηλή ποιότητα (και όχι τόσο η ποσότητα), το προσωπικό ύφος, η εξαίρετη τέχνη στην αρμονική γλώσσα, στη γραφή για τα όργανα και τη φωνή και στην ενορχήστρωση. Ακούγοντας ξανά σήμερα το έργο του «Επίκληση» για σοπράνο και ορχήστρα δωματίου, που μεταδόθηκε εκτάκτως σε ένδειξη τιμής από το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, θαυμάσαμε και πάλι με συγκίνηση τη συνθετική του τέχνη, σε ένα έργο με απαράμιλλη μελωδική και μορφολογική ανέλιξη, αρμονική ατμόσφαιρα και ύφος, λεπτεπίλεπτο υφάδι αντιστικτικής πλοκής ανάμεσα στα όργανα, μαγικά ηχητικά χρώματα και ενορχήστρωση.
Όλη αυτή την ξεχωριστή και πολύπλευρη μουσική γνώση και σοφία μετέδιδε αφοσιωμένα και ακούραστα ο Δημήτρης στους μαθητές του. Δίδαξε θεωρητικά, ιδιαίτερα Ανώτερα Θεωρητικά – Αρμονία, Αντίστιξη, Φούγκα, Ενορχήστρωση – για τέσσερεις και πλέον δεκαετίες σε Ωδεία (όπως τα Athenaeum, Παναρμόνιον). Το πλήθος των μαθητών του, όπου συμπεριλαμβάνονται πάρα πολλοί γνωστοί έλληνες μουσικοί, είναι η μαρτυρία του διδακτικού του έργου. Αλλά η διδακτική του δράση επεκτεινόταν και ώς την προσωπική του ενθουσιώδη προσφορά κάθε χρόνο στις ομάδες παιδιών της Φιλικής Φωλιάς Ελευσίνας και των Κατασκηνώσεων «Χαρούμενα Παιδιά – Χαρούμενα Νιάτα», που τόσο αγαπούσε.
Ο Δημήτρης Λιωνής ήταν από τους πρώτους Καθηγητές στο Δημοτικό Ωδείο Άργους, στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, για τρία χρόνια κατά τη δεκαετία του 1980. Στη συνέχεια, από το 1999, ήταν επικεφαλής του τομέα των θεωρητικών μαθημάτων στο Ωδείο μας για εικοσιένα χρόνια ώς σήμερα. Μας χάρισε ένα εξαιρετικά εκτεταμένο, υψηλό και βαθιά θεμελιωμένο διδακτικό έργο. Ο Δημήτρης αγαπούσε με ανεξάντλητο και βαθύ ενθουσιασμό τη μουσική, καθώς και τις τέχνες, την παιδεία και την καλλιέργεια. Αγαπούσε παράλληλα ιδιαίτερα τους μαθητές του, χαρίζοντάς τους αμέριστη αφοσίωση και χρόνο – πόσο συχνά ξεχνιόταν διδάσκοντας, μένοντας στο Ωδείο τελευταίος, παρατείνοντας το μάθημα. Δίδαξε γνώση, υψηλή ποιότητα και επίσης την αρετή της καλαισθησίας στα μουσικά δοκίμια και τις ασκήσεις γραφής των μαθητών του. Πάντα χαμογελαστός, ακούραστος, ευγενικός, σταθερός, υπομονετικός αλλά και επίμονος, με το χάρισμα επίσης να ακούει και να αφουγκράζεται, πραγματικός φίλος όλων.
Δημιουργός, Δάσκαλος, Φίλος.
Δημήτρη, αγαπημένε φίλε και συνάδελφε από τα νεανικά μας χρόνια, σε ευχαριστούμε για όλα. Το πρόσωπό σου φέρνει πάντα στο νού τα λόγια του ποιητή: «Κατά βάθος είμαι ζήτημα φωτός». Η φωτεινή σου ανεπανάληπτη κληρονομιά μάς συντροφεύει και μας καθοδηγεί. Καλοτάξιδος, με την αγάπη, το θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη όλων που είχαν την τύχη να σε γνωρίσουν.
Νίκος Χριστοδούλου
Καλλιτεχνικός Διευθυντής Δημοτικού Ωδείου Άργους
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΩΝΗΣ
Γεννήθηκε στην Αθήνα τo 1955. Σπούδασε πιάνο με τον Άλεξ Φ. Τουρνάισσεν, Ανώτερα Θεωρητικά με τον Μιλτιάδη Κουτούγκο και Σύνθεση με τους Γιάννη Ιωαννίδη και Χάρη Ξανθουδάκη. Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές Σύνθεσης στη Μουσική Ακαδημία Βελιγραδίου με τους Ζόραν Έριτς, Σρτζαν Χόφμαν και Ράικο Μαξίμοβιτς.
Παρακολούθησε σεμινάρια σύγχρονης μουσικής (Θ. Αντωνίου), ηλεκτρονικής μουσικής (Ινστιτούτο Goethe, ΚΣΥΜΕ, Στούντιο Vierzon στη Γαλλία), καθώς και μαθήματα βυζαντινής μουσικής (Σ. Καράς, Λ. Αγγελόπουλος). Παρακολούθησε μαθήματα μουσικοπαιδαγωγικής – συστήματος ORFF στη σχολή Ματτέυ και δίδαξε σε ομάδες παιδιών της Φιλικής Φωλιάς Ελευσίνας και των Κατασκηνώσεων «Χαρούμενα Παιδιά – Χαρούμενα Νιάτα».
Ασχολήθηκε με τη Μεσαιωνική, Αναγεννησιακή και Μπαρόκ μουσική και ήταν ιδρυτικό μέλος του συγκροτήματος «Εργαστήρι Παλιάς Μουσικής». Συνεργάστηκε με το Γ΄ Πρόγραμμα της ΕΡΑ ως παραγωγός εκπομπών, με θέμα κυρίως τη μουσική του Μεσαίωνα.
Το συνθετικό του έργο περιλαμβάνει έργα για σόλο όργανα, για μικτή χορωδία σε ποίηση Α. Εμπειρίκου, μουσική δωματίου, συμφωνική μουσική, κύκλους τραγουδιών για φωνή και ορχήστρα σε στίχους D.H. Lawrence και Paul Eluard, ηλεκτρονική μουσική, καθώς και μουσική για παιδικό θέατρο και κουκλοθέατρο. Έργα του έχουν παιχτεί σε συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχουν παρουσιαστεί από την ΕΡΑ.
Είχε πολύχρονη και διακεκριμένη διδακτική δραστηριότητα ως Καθηγητής Ανωτέρων Θεωρητικών σε Ωδεία, όπως τα Athenaeum, Παναρμόνιον, Δημοτικό Ωδείο Άργους.
