Ψέματα συγκάλυψης. Μια εγκληματική αμέλεια που οδήγησε στο θάνατο 100 ανθρώπους επιχειρήθηκε να καλυφθεί πίσω από έναν τεράστιο όγκο αναλήθειας.
Τα πυροσβεστικά οχήματα έφθασαν στο Μάτι όταν η φωτιά είχε… αυτοκατασβεστεί. Ενα μόνο ελικόπτερο επιχείρησε από 16:50 έως 18:20, ενώ έως τις 18:45 δεν υπήρχε κανένα. Το δεύτερο είχε φθάσει πάνω από το Νταού Πεντέλης στις 18:00, αλλά έλαβε εντολή να πάει σε… έρπουσα και ακίνδυνη φωτιά στη MOTOR OIL, μετά από τρεις τηλεφωνικές επικοινωνίες του επιχειρηματία.
Για τη φωτιά στο Μάτι υπήρχε άμεση ενημέρωση σε «κάθε χρονική φάση» του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Τόσκα και του γενικού γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Γιάννη Καπάκη. Στο καταγραφικό σύστημα δεν έχουν…
καταγραφεί, «άγνωστο για ποιους λόγους», κάποιες ενσύρματες τηλεφωνικές γραμμές, που χρησιμοποιούσαν ο τότε αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Σωτήρης Τεραζούδης, ο τότε υπαρχηγός και σημερινός αρχηγός Βασίλης Ματθαιόπουλος και ο γ.γ. Γιάννης Καπάκης. Τηλεφωνητές της Πυροσβεστικής απαντούν με απρέπεια και αγένεια στις κλήσεις των πολιτών: «Ερχονται κυρία μου έρχονται, το κέρατό μου έρχονται. Ο,τι μπορούμε κάνουμε, 15-20 αυτοκίνητα έρχονται, μακάρι να γεννήσουμε και άλλα»… «Εντάξει, δεν είναι ταξί να το παραγγείλουμε»…
Τα δεκάδες δημοσιεύματα του Ελεύθερου Τύπου μετά την τραγωδία στο Μάτι συμπτύσσονται στις 293 σελίδες του σκεπτικού άσκησης ποινικής δίωξης του εισαγγελέα, που αναδεικνύουν το απόλυτο χάος και την έλλειψη συντονισμού που οδήγησε στην εκατόμβη νεκρών.
Εσφαλμένοι χρόνοι, απρόσφορη επιφυλακή
Η πρώτη κινητοποίηση και ειδοποίηση προς το 199 για τη φωτιά σημειώνεται 16:41 και όχι 16:49:27. Στο δελτίο τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος αναφέρεται ώρα έναρξης 16:57. Ο πραγματικός χρόνος ήταν 16:35.
Η γενική επιφυλακή του Πυροσβεστικού Σώματος διατάχθηκε από το ΕΣΚΕ στις 17:30 μετά την έναρξη της φωτιάς στο Νταού Πεντέλης, «ενέργεια απρόσφορη, καθώς είχε ήδη παρέλθει μία περίπου ώρα από την εκδήλωση», ενώ από τα στοιχεία της δικογραφίας δεν προκύπτει αν η εντολή εκτελέστηκε…
Το πυροσβεστικό όχημα 3527 και το όχημα «Μάκρη 30», που θα έπρεπε να βρίσκονται σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από το σημείο έναρξης της φωτιάς, βρίσκονταν στην Κινέττα και δεν προκύπτει αν αντικαταστάθηκαν με άλλα εθελοντικά. Το ΠΣ 2792 όχημα εμφανίζεται να έχει ώρα εκκίνησης 17:14:54 και έχει φθάσει… 54 δευτερόλεπτα νωρίτερα.
Οι 57 παράξενες μετακινήσεις οχημάτων που φέρεται να καταγράφονται από τις 16:48 έως τις 22:37, σύμφωνα με το σκεπτικό του εισαγγελέα, φαίνονται τεχνικά απόλυτα ακριβείς στο χρονολόγιο, ενώ οι καταχωρίσεις στον φάκελο του ΕΣΚΕ δεν είναι αληθείς και δεν αποτυπώνουν την πραγματική κατάσταση σχετικά με τα οχήματα και τους χρόνους που επιχείρησαν κατάσβεση.
«…Είχε αυτοκατασβεστεί»
Ο εισαγγελέας αναφέρει στο σκεπτικό του πως ο μεγαλύτερος αριθμός των πυροσβεστικών οχημάτων πήγαν στο Μάτι σε χρόνο που η φωτιά είχε αυτοκατασβεστεί.
Προκύπτει επίσης ότι ελάχιστα οχήματα επιχείρησαν στην καιόμενη περιοχή, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τις έγγραφες εξηγήσεις των Ιωάννη Φωστιέρη και Χρήστου Γκολφίνου, διοικητή ΕΣΚΕ και διευθυντή 199 αντίστοιχα, οι οποίοι λένε κατά λέξη: «…Περί του ισχυρισμού μη -δήθεν- συντονισμού και μη έγκαιρης εμπλοκής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας δασοπυρόσβεσης στην επίμαχη πληγείσα περιοχή του Ματιού, κάτω δηλαδή από τη λ. Μαραθώνος, δεν τίθεται καν ζήτημα, διότι εκ των πραγμάτων απεδείχθη ότι, με την ταχύτητα που εξελίχθηκε η πυρκαγιά στη συγκεκριμένη περιοχή, ήταν εν τέλει ευτύχημα το γεγονός ότι δεν δόθηκε εντολή να εμπλακούν πυροσβέστες με τα οχήματά τους και στην περιοχή αυτή…».
Το πρώτο υδροφόρο όχημα έφθασε στη λ. Μαραθώνος στις 18:44, ενώ ένα άλλο λ. Μαραθώνος και Φλέμινγκ στις 19:09, δηλαδή όταν ήταν πλέον αργά και το μέτωπο της φωτιάς είχε περάσει τη λεωφόρο και εξαπλωνόταν προς Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι.
Εναέρια: Δεν αποτυπώνεται η πραγματικότητα
Οι εντολές απογείωσης εναέριων μέσων, σύμφωνα με το σκεπτικό του εισαγγελέα, και οι κατευθύνσεις τους δεν σημαίνει ότι πράγματι επιχείρησαν στο συμβάν.
Στο κρίσιμο αρχικό στάδιο προσβολής της πυρκαγιάς και καθ’ όλη την εξέλιξή της από αέρος επιχειρούσε ένα ελικόπτερο S-64 ERICSSON. Το ΦΛΟΓΑ 1, που είχε αρμοδιότητα συντονισμού, απογειώθηκε στις 16:10 και πήγε Κινέττα, ενώ προσγειώθηκε στις 17:55. Απογειώθηκε πάλι στις 18:35 για συντονισμό στην πυρκαγιά στο Μάτι, όταν η φωτιά είχε περάσει τη λ. Μαραθώνος.
Το μοναδικό ελικόπτερο που έριχνε νερό το έκανε από τις 16:50 έως τις 18:20. Ενα δεύτερο ελικόπτερο στις 17:59:07 ήταν σε φάση υδροληψίας στη θαλάσσια περιοχή κοντά στο Νταού Πεντέλης. Στις 18:00 εδόθη εντολή εκτροπής του ελικοπτέρου από τον αρχηγό Π.Σ. Σωτήρη Τερζούδη προς τις εγκαταστάσεις της MOTOR OIL, μετά από τρεις τηλεφωνικές επικοινωνίες του επιχειρηματία, παρότι ο επικεφαλής αξιωματικός που επιχειρούσε εκεί ήταν έρπουσα σε θάμνους και η κατάσταση ήταν ελεγχόμενη.
«Τώρα να καούν για να βάλουν μυαλό, ρε φίλε…»
Ο εισαγγελέας διαπιστώνει ότι η έλλειψη τηλεφωνητών σε συνδυασμό με το μεγάλο αριθμό κλήσεων προκάλεσε τον εκνευρισμό και την απρεπή συμπεριφορά προς τους πολίτες.
Αξιωματικός καλεί το 199 και αναφέρει για τους πολίτες που κινδυνεύουν στη φωτιά της Κινέττας: «Τώρα να καούν για να βάλουν μυαλό, ρε φίλε… Ναι, μπορεί να έχουμε 50 νεκρούς για πλάκα για τον κάθε βλάκα τώρα… Τα όρνια να μείνουν εκεί».
Γυναίκα με μωρό 13 μηνών ζητάει βοήθεια στις 18:13: «Γύρω-γύρω τώρα καίγονται όλα, θα έχουν καεί όλα, εμείς είμαστε μέσα, έχει πολύ καπνό… Χάλασε το αυτοκίνητό μας, κάηκε, τι λέτε τώρα», και ο τηλεφωνητής απάντησε «Σιγά-σιγά προς την παραλία δεν μπορείτε να πάτε; Εχετε αυτοκίνητο;» και η γυναίκα ανταπαντά: «Οχι, ρε παιδιά, αφού έχω μωρό δεκατριών μηνών και πόσο θα αναπνεύσει λίγο, δεν ξέρω, κάντε κάτι». Ο τηλεφωνητής αντί να στείλει δυνάμεις εκεί αναφέρει: «Ο δήμος δεν μπορεί να βάλει ένα αυτοκίνητο να βοηθήσει, τα δικά μας σβήνουν» και το ΚΕΠΠ απαντά: «Ναι, παιδιά, όμως δεν γίνεται όλοι εσείς να παίρνεται μόνο το δικό μου τηλέφωνο… Εχει και δίπλα τρία-τέσσερα εδώ πέρα» και συνεχίζοντας αναφέρει: «Αυτή η κυρία δεν γίνεται να πάρει τηλέφωνο το 100, να πάει ένα περιπολικό; Αυτά που είπε σε εσένα δεν μπορούσε να τα πει στο 100;».
Ασυνεννοησία
Το μέγεθος της ασυνεννοησίας του κρατικού μηχανισμού διαπιστώνεται εμφατικά από το γεγονός ότι κανείς δεν ήξερε ποιος ήταν ο επικεφαλής των εναέριων και επίγειων δυνάμεων!
«Είναι προφανές», αναφέρουν οι εισαγγελείς, «ότι δεν μπορεί να γίνει λόγος για επιχείρηση κατάσβεσης και διάσωσης ανθρώπων, που κινδυνεύουν, όταν το βασικό κεντρικό συντονιστικό όργανο αγνοεί ποιος είναι ο επικεφαλής των επίγειων δυνάμεων, πού είναι η πυρκαγιά, πού έχει επεκταθεί, ποιος διαχειρίζεται τα εναέρια μέσα και ακόμη και αν υπάρχει πυρκαγιά».
Ενδεικτικοί είναι οι διάλογοι των αρμοδίων που αφήνουν άφωνο κάθε πολίτη.
Ερμής Αθηνών προς Αξ. Υπηρεσίας του 199. «Ρε καταλαβαίνεις τι σου λέμε τόση ώρα; Σας καλώ τόση ώρα να ρίξουν τα εναέρια γιατί δεν μπορεί να πιάσει βόρεια βορειοδυτικά έχει πιάσει κορυφογραμμή και δεν μου απαντάει κανένας. Γυρνάμε σε σας και δεν μου απαντάει ούτε από σας».
Αξιωματικός του 199. «Δεν έχετε ασύρματο να μιλήσετε με τα εναέρια;».
Eρμής Αθηνών. «Οχι, όχι και δεν τα διαχειρίζομαι εγώ τα εναέρια».
Αξιωματικός 199. «Ποιος τα διαχειρίζεται;».
Eρμής Αθηνών. «Δεν ξέρω ποιος τα διαχειρίζεται, εγώ μιλάω με το κέντρο και δεν απαντάτε…».
