Την πρόταση για τις αλλαγές στα προγράμματα σπουδών του μαθήματος της Iστορίας παρέδωσε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Γεράσιμος Κουζέλης, στον υπουργό Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου, παρουσία μελών της αρμόδιας επιτροπής που την επιμελήθηκε
Οι αλλαγές που προτείνονται αφορούν τις τάξεις από την Γ’ δημοτικού μέχρι την Α’ λυκείου και έχουν να κάνουν κυρίως με τη φιλοσοφία και τη μεθοδολογία της διδασκαλίας του μαθήματος. Μάλιστα, τα νέα προγράμματα σπουδών αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή στις τάξεις του δημοτικού από τον Σεπτέμβριο 2019, δηλαδή το ερχόμενο σχολικό έτος. Βασικό μέλημα ήταν, όπως αναφέρθηκε μετά τη συνάντηση των τριών μερών (υπουργού-ΙΕΠ-επιτροπής) η βελτίωση του τρόπου διδασκαλίας και του περιεχομένου, ώστε και οι μαθητές να ενδιαφερθούν για το μάθημα, αλλά και το μάθημα να γίνει ενδιαφέρον για τους μαθητές, ταυτόχρονα.
Ως προς τις αλλαγές, στα νέα προγράμματα σπουδών παραμένει η χρονολογική κατανομή σε δημοτικό και γυμνάσιο, που ακολουθεί το σχήμα (ανά τάξη): Αρχαιότητα-Μεσαίωνας-Νεότερη Εποχή-Σύγχρονη Εποχή. Το σχήμα αυτό εμπλουτίζεται και εξειδικεύεται με θεματικούς φακέλους, που έχουν στόχο να κάνουν τους μαθητές να συμμετέχουν στη μάθηση και όχι να αποστηθίζουν. Όπως ανέφερε ο Πολυμέρης Βόγλης, μέλος της επιτροπής που επεξεργάστηκε τα νέα προγράμματα σπουδών, οι θεματικοί φάκελοι αποτελούν «ουσιαστική καινοτομία», γιατί «έτσι επιτυγχάνεται η εμβάθυνση σε ιστορικά ζητήματα, η εξοικείωση με την ιστορική μέθοδο και η αποδέσμευση από το σχολικό βιβλίο».
Ενισχύεται η πρωτοβουλία και η δημιουργικότητα
«Με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η πρωτοβουλία και η δημιουργικότητα των εκπαιδευτικών καθώς και η ενεργή συμμετοχή των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία», τόνισε. Ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο, είναι το ότι δίνεται έμφαση και στην κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική ιστορία πέραν της πολιτικής και στρατιωτικής και ενθαρρύνεται η βιωματική κατανόηση και έρευνα του παρελθόντος. Για παράδειγμα, στην Δ΄ δημοτικού προτείνεται η διδασκαλία της οικογενειακής, της προφορικής και της τοπικής ιστορίας.
Επίσης, η ελληνική ιστορία συνδέεται με την ευρωπαϊκή, την παγκόσμια, αλλά και την ιστορία των βαλκανικών και μεσογειακών λαών, ενώ οι Τέχνες παύουν να αποτελούν ένα κεφάλαιο-παράρτημα στο τέλος του βιβλίου και εντάσσονται οργανικά στην κεντρική αφήγηση των ιστορικών εξελίξεων. Έτσι, για παράδειγμα, στην Γ΄ γυμνασίου, ο ρομαντισμός και ο νεοκλασικισμός αποτελούν ενότητες του κεφαλαίου που αφορά στη Βιομηχανική Επανάσταση.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο πρόεδρος του ΙΕΠ, Γ. Κουζέλης, τα νέα αυτά προγράμματα σπουδών θα συμπληρωθούν με εκπαιδευτικό υλικό (βιβλία και υπόλοιποι θεματικοί φάκελοι) που θα εκπονηθεί στο πλαίσιο προγράμματος ΕΣΠΑ που ξεκινάει άμεσα (σε αυτό θα συμπεριληφθούν προγράμματα και υλικά της Β’ και της Γ’ Λυκείου). Από τη μεριά του, ο υπουργός, Κ. Γαβρόγλου, εξέφρασε τη χαρά για το αποτέλεσμα των εργασιών της επιτροπής και ευχαρίστησε τα μέλη της ομάδας για τον σχεδιασμό του μαθήματος της Ιστορίας
Παραδείγματα:
– Στο Δημοτικό η διδασκαλία ξεκινάει από τη Μυθολογία και καταλήγει στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία. Στο Γυμνάσιο από την προϊστορική εποχή έως και τα μέσα του 19ου αιώνα, ενώ στο Λύκειο για πρώτη φορά εισάγεται η σύγχρονη Ιστορία από την πρώτη τάξη.
– Εισαγωγή της τοπικής και οικογενειακής Ιστορίας στη Γ’ και Δ’ Δημοτικού. Στη Γ’ τάξη, οι μαθητές εκτός από τη διδασκαλία της Μυθολογίας που διδάσκεται και σήμερα στις σχολικές τάξεις, θα διδάσκονται και οικογενειακή ιστορία. Στόχος είναι η έρευνα και η ανακάλυψη του γενεαλογικού δέντρου του κάθε μαθητή. Στη συνέχεια, στη Δ’ τάξη Δημοτικού παράλληλα με την Αρχαία Ιστορία, κάποιες διδακτικές ώρες θα αφιερωθούν στην τοπική ιστορία του μέρους διαμονής των μαθητών.
– Εμπλουτισμός των εκπαιδευτικών εκδρομών σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους με την προσθήκη φύλλων εργασίας κατά τη διάρκεια των επισκέψεων και διαδραστικά παιχνίδια ώστε να μη «χάνεται» το ενδιαφέρον των μαθητών κατά τη διάρκεια της παραμονής τους σε αυτούς τους χώρους.
– Πρωτοβουλίες αναπαράστασης της καθημερινότητας στις εποχές της αρχαιότητας, της Βυζαντινής εποχής ή του Μεσαίωνα μέσω συνηθειών των ανθρώπων εκείνης της εποχής. Για παράδειγμα στη Ε’ Δημοτικού εντάσσεται ο θεματικός φάκελος «Πρόσκληση σε βυζαντινό γεύμα». Οι μαθητές μαθαίνουν για τη ζωή στο Βυζάντιο μέσω των διατροφικών συνηθειών, των ενδοοικογενειακών σχέσεων, του υλικού εξοπλισμού, με τα μέλη της επιτροπής του ΙΕΠ να προτείνουν μέχρι και τη διοργάνωση μαγειρικής βυζαντινών φαγητών στο πλαίσιο δραστηριοτήτων εκτός σχολικού ωραρίου.
– Διδασκαλία του αραβικού πολιτισμού, των επιστημών και των τεχνών και πηγές διαθέσιμες στους εκπαιδευτικούς για την ενημέρωση των μαθητών για όρους όπως το Τζιχάντ. Οπως σημείωσαν μέλη της επιτροπής, με την έλευση του Διαδικτύου οι μαθητές ενημερώνονται για καθετί που ακούν από αμφιλεγόμενες πηγές και αποτελεί ανάγκη το σχολείο να μπορεί να δώσει την ιστορική ερμηνεία αλλά και τις πηγές ώστε να εξηγήσει κάποιους όρους.